共 3339字,需浏览 7分钟

 · 2023-11-09

Cirsium japonicum Fisch. ex DC., Prodr. 6: 640, 1837; Yabe in Tokyo Bot. Mag. 18: 63, 1904; Kitam., in Act. Phytotax. et Geobot. 3: 4, 1934; Chang in Sunyats. 3: 301, 1937; Kitam. in Mem. Coll. Sci. Kyoto Univ. Ser. B. 13: 64, 1937, p. p.;广州植物志, 526, 1956; 江苏南部种子植物手册, 796, 1959; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19 (1-2) 55, 1966; 中国高等植物图鉴, 4: 613, 1975; 石铸, 植物分类学报22 (5): 394, 1984——Cnicus japonicus (DC.) Maxim. in Bull. Acad. Sci. St. Pttersb. 19: 503, 1874 et in Mel. Biol. 9: 322, 1874; Forbes et Hemsl. in Journ. Linn. Soc. Bot. 23: 461, 1888, p. p.——C. japonicus (DC.) Maxim. var. intermedius Maxim. in Mel. Biol. 9: 325, 1874——Carduus japonicus (DC.) Franch. in Nouv. Arch. Mus. Hist. Nat. Paris 6: 571 (Pl. David. 1: 178, 1884) , 1883——Cnicus bodinieri Vant. in Bull. Acad. Internat. Geogr. Bot. 12: 121, 1903——C. cerberus Vant. in Bull. Acad. internat. Geog. Bot. 12: 120, 1903——Cirsiurn japonicum DC. var. intermedium (Maxim.) Matsum., Indes Pl. Jap. 2: 640, 1912——C. maackii Maxim. var. intermedium (Maxim.) Nakai in Tokyo Bot. Mag. 26: 376, 1912——C. bodinieri (Vant.) Levl. in Fedde, Repert. Sp. Nov. 12: 189, 1913 et Fl. Kouy-Tcheou, 91, 1914; Petrak in Hand.—Mazz., Symb. Sin. 7: 1165, 1936; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19 (1-2): 52, 1966——C. cesberus (Vant.) Levl. in Fedde, Repert. Sp. Nov. 12: 189, 1913, et Fl. Kouy—Tcheou 91, 1914 et Cat. Pl. Yunnan 41, 1915; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19(1-2): 52, 1966; Lauener in Not. Roy. Edinb. Gard. 34: 373, 1976——C. belingshanicum Petrak ex Hand.—Mazz. in Anzeig. Acad. Wiss. Wien. Math.—Naturw. Kl. 63: 110, 1926 et Symb. Sin. 7: 1166, 1936; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19(1-2): 52, 1966;中国高等植物图鉴, 4:611, 1975.——C. japonicum DC. var. ausrale Kitam., Cirs. Nov. Orient. —Asiat. 12, 1931 et in Mem. Coll. Sci. Kyoto Univ. Ser. B. 13: 67, 1937; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19 (1-2): 56, 1966——C. lacinulatum Nakai, C. senile Nakai et C. maackii Maxim. var. kiusianum Nakai in Tokyo Bot. Mag. 46: 622, 623 et 624, 1932——C. japonicum DC. var. takaoense Kitam. in Act. Phytotax. et Geobot. 1: 57, 1932 et in Mem. Coll. Sci. Kyoto Unlv. Ser. B. 13: 67, 1937——C. japonicum DC. var. fukiense Kitam. in Act. Phytotax. et Geobot. l: 149, 1932; S. Y. Hu in Quart. Journ. Taiwan Mus. 19(1-2): 56, 1966——C. smithianum Petrak in Mitt. Thuring. Bot. Ver. n. f. 1: 175, 1943——C. hainanense Masamune in Trans. Nat. Hist. Soc. Taiwan 33: 167, 1943.

多年生草本,块根纺锤状或萝卜状,直径达7毫米。茎直立,30(100)-80(150)厘米,分枝或不分枝,全部茎枝有条棱,被稠密或稀疏的多细胞长节毛,接头状花序下部灰白色,被稠密绒毛及多细胞节毛。基生叶较大,全形卵形、长倒卵形、椭圆形或长椭圆形,长8-20厘米,宽2.5-8厘米,羽状深裂或几全裂,基部渐狭成短或长翼柄,柄翼边缘有针刺及刺齿;侧裂片6-12对,中部侧裂片较大,向下及向下的侧裂片渐小,全部侧裂片排列稀疏或紧密,卵状披针形、半椭圆形、斜三角形、长三角形或三角状披针形,宽狭变化极大,或宽达3厘米,或狭至0.5厘米,边缘有稀疏大小不等小锯齿,或锯齿较大而使整个叶片呈现较为明显的二回状分裂状态,齿顶针刺长可达6毫米,短可至2毫米,齿缘针刺小而密或几无针刺;顶裂片披针形或长三角形。自基部向上的叶渐小,与基生叶同形并等样分裂,但无柄,基部扩大半抱茎。全部茎叶两面同色,绿色,两面沿脉有稀疏的多细胞长或短节毛或几无毛。头状花序直立,少有下垂的,少数生茎端而花序极短,不呈明显的花序式排列,少有头状花序单生茎端的。总苞钟状,直径3厘米。总苞片约6层,覆瓦状排列,向内层渐长,外层与中层卵状三角形至长三角形,长0.8-1.3厘米,宽3-3.5毫米,顶端长渐尖,有长1-2毫米的针刺;内层披针形或线状披针形,长1.5-2厘米,宽2-3毫米,顶端渐尖呈软针刺状。全部苞片外面有微糙毛并沿中肋有粘腺。瘦果压扁,偏斜楔状倒披针状,长4毫米,宽2.5毫米,顶端斜截形。小花红色或紫色,长2.1厘米,檐部长1.2厘米,不等5浅裂,细管部长9毫米。冠毛浅褐色,多层,基部联合成环,整体脱落;冠毛刚毛长羽毛状,长达2厘米,内层向顶端纺锤状扩大或渐细。花果期4-11月。

广布河北、山东、陕西、江苏、浙江、江西、湖南、湖北、四川、贵州、云南、广西、广东、福建和台湾。日本、朝鲜有分布。生于山坡林中、林缘、灌丛中、草地、荒地、田间、路旁或溪旁,海拔400-2100米。模式标本采自日本。

本种分布广,变化大,是一个多型的种;有关变化的情况及对变化的说明可参阅石铸的文章(植物分类学报22卷395页,1984)。

浏览 4
点赞
评论
收藏
分享

手机扫一扫分享

举报
评论
图片
表情
推荐
点赞
评论
收藏
分享

手机扫一扫分享

举报